IFRS là gì? Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế và ý nghĩa với doanh nghiệp Việt Nam

IFRS là gì?

IFRS (International Financial Reporting Standards) là bộ Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế do Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB) ban hành. Mục tiêu của IFRS là xây dựng một ngôn ngữ kế toán chung, giúp các doanh nghiệp trên toàn cầu có thể trình bày báo cáo tài chính minh bạch, dễ hiểu và có khả năng so sánh.

Hiện nay, hơn 140 quốc gia đã áp dụng hoặc cho phép áp dụng IFRS. Việc thống nhất này giúp tăng độ tin cậy của thông tin tài chính, hỗ trợ huy động vốn quốc tế và nâng cao năng lực quản trị của doanh nghiệp.

2. Các chuẩn mực chính trong IFRS

IFRS có 17 chuẩn mực có hiệu lực. Trong đó chuẩn mực IFRS 17 được cập nhật và thay thế cho IFRS 4. 

Bên cạnh các chuẩn mực IFRS, hệ thống còn bao gồm IAS 1 – IAS 41 (International Accounting Standards) – là các chuẩn mực kế toán quốc tế được ban hành trước IFRS và vẫn tiếp tục được áp dụng song song.

Lợi ích, thách thức và lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam

Việc áp dụng IFRS mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp Việt Nam: nâng cao tính minh bạch trong báo cáo tài chính, cải thiện uy tín với nhà đầu tư, đồng thời hỗ trợ quản trị nội bộ hiệu quả hơn. Các doanh nghiệp niêm yết, công ty có vốn đầu tư nước ngoài hoặc hướng đến mở rộng quy mô quốc tế sẽ đặc biệt hưởng lợi khi triển khai IFRS.

Bên cạnh đó, quá trình chuyển đổi cũng đòi hỏi sự đầu tư đáng kể về nhân sự, hệ thống phần mềm và quy trình kế toán. Do sự khác biệt giữa IFRS và chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS), nhiều doanh nghiệp có thể cần lập song song hai bộ báo cáo trong thời gian đầu.

Theo Quyết định 345/QĐ-BTC ngày 16/3/2020 của Bộ Tài chính, Việt Nam sẽ triển khai IFRS theo ba giai đoạn:

Giai đoạn chuẩn bị (2020 – 2021)
Công bố bản dịch IFRS sang tiếng Việt, xây dựng văn bản hướng dẫn, cơ chế tài chính và đào tạo nguồn nhân lực phục vụ triển khai.

Giai đoạn 1: Áp dụng tự nguyện (2022 – 2025)
Doanh nghiệp có đủ điều kiện và nhu cầu được phép lập báo cáo tài chính hợp nhất theo IFRS.
Đối tượng bao gồm:

• Công ty mẹ của tập đoàn kinh tế Nhà nước quy mô lớn có khoản vay từ các định chế tài chính quốc tế

• Doanh nghiệp niêm yết

• Công ty đại chúng quy mô lớn là công ty mẹ chưa niêm yết

• Doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài là công ty con của tập đoàn nước ngoài

• Các doanh nghiệp khác có đủ nguồn lực và nhu cầu áp dụng IFRS

Giai đoạn 2: Áp dụng bắt buộc (sau năm 2025)

• Đối với báo cáo tài chính hợp nhất: Bộ Tài chính sẽ triển khai Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Việt Nam (VFRS) cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, trừ các doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc đã áp dụng IFRS.

• Đối với báo cáo tài chính riêng: Bộ Tài chính căn cứ tình hình thực tế và mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp để quy định phương án, thời điểm áp dụng bắt buộc hoặc tự nguyện IFRS.

Ý nghĩa của IFRS đối với doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam

Việc hiểu rõ lộ trình áp dụng IFRS giúp doanh nghiệp chủ động chuẩn bị nguồn lực, điều chỉnh quy trình kế toán phù hợp và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh chuẩn mực quốc tế trở thành xu thế tất yếu của nền tài chính toàn cầu. Với từng doanh nghiệp, IFRS mang lại cơ hội minh bạch hóa thông tin, gia tăng uy tín với nhà đầu tư và thúc đẩy quản trị nội bộ chuyên nghiệp hơn. Ở tầm quốc gia, việc triển khai IFRS góp phần thu hút vốn đầu tư nước ngoài, nâng cao uy tín và sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế, góp phần phát triển cho nền kinh tế Việt Nam.